زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

بهرام پژدو




بَهْرام پَژْدو (سدۀ ۷ق/۱۳م)، شاعر زرتشتی، اخترشناس و دانشمند آگاه به زبان دری و پهلوی است.


۱ - معرفی


پژدو نام پدر اوست. وی در کرمان در قصبۀ بیژن‌آباد ـ که کیخسروآباد نیز خوانده می‌شد ـ می‌زیست. پسر او، زرتشت در همین قصبه چشم به دنیا گشود. بهرام شاعری را به پسر خود آموخت، اما پیش از آن‌که زرتشت به نظم ارداویراف‌نامه بپردازد، بهرام زندگی را بدرود گفت.
[۱] بهرام پژدو، زرتشت، ارداویراف نامۀ منظوم، ج۱، ص۲۰، به کوشش رحیم عفیفی، مشهد، ۱۳۴۳ش.
[۲] معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
[۳] معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۴، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
[۴] آموزگار، ژاله، ادبیات زردشتی به زبان فارسی، ج۱، ص۱۷۷، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، تهران، ۱۳۴۸ش، س۹۷، شم‌ ۱و۲.
[۵] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
[۶] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۵۰۶-۵۰۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
[۷] برتلس، ی ا، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۵۲، از دوران باستان تا عصر فردوسی، ترجمۀ سیروس ایزدی، تهران، ۱۳۷۴ش.
[۸] Iranica.


۲ - منظومه‌ بهرام


منظومه‌ای از بهرام به نام بهاریات، در بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف برجا مانده که در وصف بهار و نوروز و توصیه به اغتنام فرصت همراه با پرهیزگاری سروده شده است.
[۹] روزنبرگ، ف، مقدمه بر زرتشت نامۀ بهرام پژدو، زرتشت، ج۱، ص۲۰، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران، ۱۳۳۸ش.
[۱۰] معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
[۱۱] معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
[۱۲] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷-۳۳۸، تهران، ۱۳۶۶ش.
[۱۳] Iranica.

نظم این اثر به گواهی ابیاتی چند از آن، در ۱۴ اسفند ارمذماه ۶۲۶ یزدگردی (۶۵۵ق/۱۲۵۷م) به پایان رسیده است.
[۱۴] معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
[۱۵] معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
[۱۶] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
[۱۷] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۵۰۸، تهران، ۱۳۶۶ش.
[۱۸] Iranica.
نسخۀ خطی بهاریات که در کتابخانۀ ملی لنینگراد نگهداری می‌شود.
[۱۹] Iranica.
نیز اشعار بهرام به عنوان بهاریات در برخی از نسخه‌های ارداویراف‌نامه ثبت شده است.
[۲۰] معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
[۲۱] معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.


۳ - فهرست منابع


(۱) آموزگار، ژاله، ادبیات زردشتی به زبان فارسی، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، تهران، ۱۳۴۸ش، س۹۷، شم‌ ۱و۲.
(۲) برتلس، ی ا، تاریخ ادبیات فارسی، از دوران باستان تا عصر فردوسی، ترجمۀ سیروس ایزدی، تهران، ۱۳۷۴ش.
(۳) روزنبرگ، ف، مقدمه بر زرتشت نامۀ بهرام پژدو، زرتشت، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران، ۱۳۳۸ش.
(۴) بهرام پژدو، زرتشت، ارداویراف نامۀ منظوم، به کوشش رحیم عفیفی، مشهد، ۱۳۴۳ش.
(۵) صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، تهران، ۱۳۶۶ش.
(۶) معین، محمد، بهرام پژدو، زرتشت، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
(۷) معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
(۸) Iranica.

۴ - پانویس

 
۱. ↑ بهرام پژدو، زرتشت، ارداویراف نامۀ منظوم، ج۱، ص۲۰، به کوشش رحیم عفیفی، مشهد، ۱۳۴۳ش.
۲. ↑ معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
۳. ↑ معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۴، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
۴. ↑ آموزگار، ژاله، ادبیات زردشتی به زبان فارسی، ج۱، ص۱۷۷، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، تهران، ۱۳۴۸ش، س۹۷، شم‌ ۱و۲.
۵. ↑ صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
۶. ↑ صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۵۰۶-۵۰۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
۷. ↑ برتلس، ی ا، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۵۲، از دوران باستان تا عصر فردوسی، ترجمۀ سیروس ایزدی، تهران، ۱۳۷۴ش.
۸. ↑ Iranica.
۹. ↑ روزنبرگ، ف، مقدمه بر زرتشت نامۀ بهرام پژدو، زرتشت، ج۱، ص۲۰، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران، ۱۳۳۸ش.
۱۰. ↑ معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
۱۱. ↑ معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
۱۲. ↑ صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷-۳۳۸، تهران، ۱۳۶۶ش.
۱۳. ↑ Iranica.
۱۴. ↑ معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
۱۵. ↑ معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.
۱۶. ↑ صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۳۳۷، تهران، ۱۳۶۶ش.
۱۷. ↑ صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۳، ص۵۰۸، تهران، ۱۳۶۶ش.
۱۸. ↑ Iranica.
۱۹. ↑ Iranica.
۲۰. ↑ معین، محمد، مزدیسنا و ادب پارسی، ج۲، ص۲۱۱، به کوشش مهدخت معین، تهران، ۱۳۶۳ش.
۲۱. ↑ معین، محمد، زرتشت بهرام پژدو، ج۱، ص۱۶۵، مهر، تهران، ۱۳۲۱-۱۳۲۲ش، س۷.


۵ - منبع


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بهرام پژدو»، شماره۵۲۵۴.    

رده‌های این صفحه : مقالات دانشنامه بزرگ اسلامی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.